Większość z nas doświadczyła nieprzyjemnego, piekącego bólu w klatce piersiowej po obfitym lub ciężkostrawnym posiłku – ach ta koszmarna zgaga! Dobra wiadomość jest taka, że pomimo iż odczuwasz bóle w okolicy mostka, nie ma to nic wspólnego z sercem. Uczucie pieczenia, którego doświadczasz, nosi fachową nazwę refluksu kwasowego. Kiedy zaczyna powtarzać się regularnie, możemy już mówić o refluksowej chorobie przełyku.
Czym jest refluks kwasowy?
Refluks kwasowy pojawia się w momencie, kiedy treść żołądkowa, czyli soki trawienne, cofa się do przełyku, a dokładniej – do wlotu żołądka, pomiędzy przełykiem a żołądkiem. Tam znajduje się klapka mięśniowa zwana dolnym zwieraczem przełykowym. Przy prawidłowym funkcjonowaniu zwieracz ten zamyka się natychmiast po przejściu treści pokarmowej z przełyku do żołądka, zatrzymując jedzenie we właściwym miejscu – czyli w żołądku. Natomiast jeśli zwieracz nie działa prawidłowo, nie zamyka się całkowicie lub otwiera zbyt często, wtedy płyn zawierający soki trawienne może przedostać się przez wlot i cofnąć do przełyku. To z kolei może powodować podrażnienie nabłonka przełyku, wywołując uczucie pieczenia i ból w klatce piersiowej – zwane zgagą.
RÓŻNICA MIĘDZY REFLUKSEM KWASOWYM, ZGAGĄ I CHOROBĄ REFLUKSOWĄ
Powyższe zwroty są używane wymiennie, choć mają odmienne znaczenie. Refluks kwasowy to cofnięcie się treści żółciowej poprzez dolny zwieracz przełykowy do przełyku. Zgaga jest objawem wywołanym przez refluks kwasowy – nazwa ta obejmuje uczucie pieczenia i ból, które pacjent odczuwa w związku z refluksem kwasowym. Choroba refluksowa przełyku pojawia się w momencie, gdy objawy refluksu kwasowego, w tym zgaga, stają się chroniczne i występują przynajmniej dwa razy w tygodniu.
Objawy refluksu
Objawy mogą być bardzo różne, w zależności od pacjenta. U niektórych zaobserwujemy większa ilość symptomów, a u innych choroba będzie przebiegać gwałtowniej i z większym natężeniem. Najpowszechniejszym objawem refluksu kwasowego jest zgaga. Czy wiesz jednak, że istnieje cała masa innych symptomów? Możesz odczuwać różne dolegliwości, nie zdając sobie nawet sprawy, że mogą mieć one związek z refluksem kwasowym. Są to na przykład:
- Regurgitacja. Jest to uczucie cofania się kwasu żołądkowego do tylnej części gardła, a czasem nawet do ust. Może to powodować gorzki posmak na języku.
- Dysfagia (trudności z przełykaniem). Niektóre osoby mogą doświadczać trudności z przełykaniem lub odczuwać przy tym ból. Czasem towarzyszy temu uczucie guli w gardle.
- Dyspepsja (dyskomfort trawienny). Niektóre osoby doświadczają dyspepsji, czyli ogólnie mówiąc, dyskomfortu trawiennego. Można do niego zaliczyć takie dolegliwości jak notoryczne odbijanie się, nudności po jedzeniu, uczucie przepełnionego żołądka i/lub wzdęcia, a także ból w górnych częściach brzucha i dyskomfort po posiłku, zwłaszcza obfitym.
- Ból lub zgaga występujące w pozycji leżącej. Gdy siedzisz, grawitacja zaczyna działać i kwasy żołądkowe zostają zwykle tam, gdzie być powinny. Kiedy jednak się położysz, ryzyko wystąpienia refluksu zwiększa się, a kwasy łatwiej mogą przedostać się do przełyku. Może to powodować problemy z zasypianiem.
Do innych, mniej powszechnych objawów można zaliczyć:
- chroniczny ból gardła,
- chrypę,
- niepiekący ból w klatce piersiowej,
- problemy z zębami,
- przewlekły kaszel,
- świszczący oddech,
- a nawet nawracające infekcje płucne.
Co może być przyczyną refluksu kwasowego?
U osób w każdym wieku, począwszy od noworodków z nie w pełni rozwiniętym przewodem pokarmowym, aż do osób w wieku podeszłym, których układ trawienny zaczyna wolniej pracować (a także u każdego innego pomiędzy tą skalą wieku), może dojść do wystąpienia refluksu kwasowego. Trudno stwierdzić jednoznacznie, co jest przyczyną refluksu i choroby refluksowej, istnieją jednak czynniki, dzięki którym niektóre osoby stają się podatniejsze na te dolegliwości. Są to:
- Nadużywanie alkoholu
- Otyłość
- Palenie (co dodatkowo zmniejsza zdolność przełyku do usuwania nadmiaru kwasu)
- Ciąża
- Niektóre leki, na przykład blokery kanału wapniowego, leki na astmę, leki przeciwhistaminowe, przeciwbólowe oraz antydepresanty
Ponadto istnieją schorzenia, które mogą przyczyniać się do problemów z refluksem kwasowym, między innymi przepuklina rozworu przełykowego oraz alergie pokarmowe/nadwrażliwość na pokarmy.
Leczenie
Refluks kwasowy i choroba refluksowa przełyku mogą różnić się stopniem zaawansowania u poszczególnych pacjentów, ale zmiana stylu życia zawsze jest dobrym pierwszym krokiem.
- Zalecane jest między innymi zrzucenie zbędnych kilogramów (jeśli jest to potrzebne), jedzenie mniejszych porcji oraz unikanie produktów, które wzmagają zgagę i inne objawy. Przeczytaj również Czy dieta alkaliczna wspomaga leczenie refluksu?
- Niektórym refluks dokucza zwłaszcza nocą, dlatego unikają obfitych posiłków przed snem i starają się spać w pozycji z lekko uniesioną głową.
- Dużą zmianą będzie dla palaczy rzucenie palenia, ponieważ papierosy mogą być jedną z głównych przyczyn refluksu, osłabiając zastawkę w górnej części przełyku.
- Istnieją również leki, bez recepty i na receptę, które można stosować na krótką metę, wspomagając leczenie szkód i łagodząc objawy wywołane przez refluks kwasowy.
- Krople alkaliczne PuripHy >> zmniejszają refluks i zgagę. Krople można dodawać do wody oraz ulubionych napoi i potraw – PuripHy >> nie zmienia smaku potrawy.
Pamiętaj jednak, że leki działają jedynie na objawy, takie jak zgaga, a nie lecza przyczyny refluksu. Zmiana stylu życia powinna być podstawową częścią planu leczenia. Najważniejsze jest jednak to, że refluks kwasowy wymaga leczenia! Nieleczony może powodować podrażnienia przełyku, co prowadzi do krwawienia, wrzodów i zbliznowaceń oraz innych poważnych chorób, między innymi nowotworu.
Książka Refluks
Skarbnicą wiedzy o refluksie i jego sposobach leczenia jest książka Refluks. Leczenie odżywianiem >> Książka jest napisana bardzo przystępnym językiem. Oprócz informacji o samej chorobie, jej przyczynach i sposobach leczenia, podaje dokładny plan żywieniowy, dzięki któremu pozbędziesz się refluksu, zgagi oraz innych symptomów choroby refluksowej przełyku.
