Seler to warzywo obecne w polskiej kuchni od wieków. I choć w pierwszym momencie może kojarzyć się jako dodatek do zup, możliwości jego zastosowania są znacznie większe. Warzywo współcześnie nie jest tak popularne jak jarmuż, brokuł, czy awokado, jednak posiada wiele cennych właściwości i składników odżywczych. Amerykańscy i japońscy naukowcy odkryli w nim aż 86 wartościowych substancji. Warto więc poznać jego możliwości.
Kilka słów o selerze
Warzywo to jest dość proste w uprawie, dlatego rośnie ono nie tylko w Polsce i Europie, ale także w Azji, Afryce i niektórych regionach Ameryki. Na świecie jest uprawiany od ponad 2 tysięcy lat, natomiast w Polsce – od setek lat. Można go kupić praktycznie przez cały rok, jednak miłośnicy selera twierdzą, że najlepiej smakuje latem i wczesną jesienią. Przechowując go w odpowiedniej temperaturze, można przedłużyć jego świeżość aż do 8 miesięcy. Każda część tej rośliny jest jadalna (korzeń, łodyga, liście) i zawiera cenne składniki, jednak poniżej skupimy się głównie na korzeniu.
Seler korzeniowy – właściwości
Po obraniu warzywo ma kremową barwę. Za charakterystyczny smak i zapach selera odpowiadają olejki eteryczne, które pozytywnie wpływają na proces trawienia. Oprócz tego znajdziemy w nim wiele witamin i minerałów. Seler to przede wszystkim świetne źródło witaminy K niezbędnej dla zdrowia kości i prawidłowych procesów krzepnięcia krwi. Niewielka porcja (ok 150 g) pokrywa niemal 80% dziennego zapotrzebowania na ten składnik. Zawiera on także dużo fosforu – pierwiastka ważnego dla procesów budulcowych i prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Obecne są w nim cztery najważniejsze minerały odkwaszające organizm, czyli sód, potas, wapń, magnez. Seler korzeniowy to również źródło witaminy C, kluczowej dla układu odpornościowego i wielu procesów, a także witamin z grupy B, ważnych dla układu nerwowego, odpornościowego, narządu wzroku i innych. Tak, jak i w innych warzywach, tak i w tym można znaleźć cenne antyoksydanty. To przede wszystkim dzięki tym związkom roślina wykazuje cenne właściwości zdrowotne:
- Odkwasza organizm i dba o równowagę pH.
- Oczyszcza organizm, pomaga usuwać szkodliwe substancje, w tym kwas moczowy, dzięki czemu łagodzi objawy dny moczanowej i bóle artretyczne.
- Wspomaga zdrowie kości.
- Obniża poziom „złego” cholesterolu i chroni przed miażdżycą.
- Obniża zbyt wysokie ciśnienie krwi.
- Spowalnia proces starzenia się i chroni przed wieloma chorobami cywilizacyjnymi, w tym nowotworami.
- Zmniejsza objawy alergii.
- Wspomaga pracę układu pokarmowego.
- Wykazuje działanie moczopędne, pomaga pozbyć się obrzęków.
- Jest niskokaloryczny, zawiera błonnik, pobudza przemianę materii, dlatego jest cennym dodatkiem do diet odchudzających.
- Ma niski indeks glikemiczny, dlatego może być spożywany przez osoby cierpiące na cukrzycę (jednak uwaga – po ugotowaniu IG selera wzrasta do 85).
Seler w kuchni
Seler korzeniowy najczęściej ląduje w zupach, nadając im wybornego aromatu i podkreślając ich smak. Jednak daje on znacznie więcej możliwości kulinarnych. Jakich? Oto kilka przykładów.
- Sałatki z selera. Tu zdecydowanie warto postawić na seler w surowej postaci. Będzie on się dobrze czuł w towarzystwie innych warzyw korzeniowych, np. marchewki, buraczków, a także innych, np. kukurydzy, cebuli. Świetnie się czuje w towarzystwie jabłka. Smakowitym uzupełnieniem mogą być orzechy, np. włoskie, migdały.
- Frytki z selera. To świetna alternatywa dla popularnych frytek ziemniaczanych. Można je przygotować tak, jak tradycyjne frytki (na głębokim oleju), bądź też w piekarniku. Druga wersja jest mniej kaloryczna i mniej zakwaszająca. Wystarczy warzywo pokroić w słupki, skropić olejem roślinnym i posypać ulubionymi przyprawami (np. czerwoną papryką, natką pietruszki, rozmarynem).
- Placki selerowe. To propozycja dla osób, którym smak i zapach tej rośliny wydają się zbyt intensywne. Placki przygotowuje się w zaledwie kilka chwil. Warzywno należy pokroić w cienkie plasterki, obtoczyć je w panierce (mąka pełnoziarnista + trochę wody + ulubione przyprawy) i krótko podsmażyć na patelni.
- Zupy krem. Lubisz warzywne zupy krem? Spróbuj zupy selerowej! Wystarczy, że do standardowej zupy warzywnej dodasz więcej selera (1-2 korzenie) i zmiksujesz wszystko na aromatyczny i smaczny krem.