Pieczołowicie przygotowujesz kanapkę – być może wielowarstwową, chrupiącą, z soczystymi warzywami. Chwila nieuwagi, mała niezgrabność i kanapka ląduje na podłodze. Niektórzy wyznają tzw. zasadę 5 sekund. Mówi ona o tym, że jeśli jedzenie nie leżało na podłodze dłużej niż 5 sekund, nie zdążyły jego „zaatakować” bakterie i można je bez obaw zjeść. Czy jest to prawda?
Zasada 5 sekund – prawda czy mit?
Okazuje się, że zdania naukowców są podzielone. Jednak wskazują oni, że zasada 5 sekund to duże uproszczenie. Dużo bardziej istotne od czasu są bowiem inne czynniki takie jak rodzaj jedzenia, typ bakterii, powierzchni i stopień jej zanieczyszczenia.
Naukowcy z Aston University w Birmingham sprawdzali jak szybko jedzenie leżące na podłodze jest zasiedlane przez niebezpieczne bakterie Escherichię coli (powoduje m.in. biegunki) oraz gronkowca złocistego (powoduje m.in. zakażenia górnych dróg oddechowych).
Badacze wzięli pod lupę różne typy nawierzchni – drewno, terakotę, dywan, oraz różne typy potraw – bardziej suche i bardziej wilgotne. Wnioski były jednoznaczne: im dłużej jedzenie leżało na podłodze, tym bardziej było zanieczyszczone bakteriami. Jednak typ powierzchni też okazał się ważny. Bakterie chętniej „wskakiwały” na jedzenie z podłogi drewnianej lub terakoty, niż z dywanu.
Typ bakterii a zasada pięciu sekund
Inne badanie pokazuje, że bakterie natychmiast kolonizują jedzenie, które znajdzie się na podłodze, lecz wszystko zależy od typu bakterii. Niektóre szczepy potrzebują ok 10 000 bakterii, aby wywołać zakażenie, inne zaledwie kilkaset sztuk. Jeśli mamy pecha i trafimy na drugi przypadek, to nie pomoże nam natychmiastowe podniesienie jedzenia.
Innym czynnikiem warunkującym możliwe zakażenie jest „kleistość” jedzenia. Im bardziej „kleiste”, tym szybciej osiądą na nim bakterie, im bardziej „suche”, tym wolniej kolonizują je bakterie.
Wnioski? Mając na uwadze powyższe badania, warto kierować się zdrowym rozsądkiem. Jeśli regularnie sprzątasz mieszkanie i masz czystą podłogę, upuszczenie na chwilę suchego jedzenia nie powinno zaszkodzić. Jeśli jednak jesteś w miejscu o wątpliwej czystości, lepiej odpuścić sobie zasadę pięciu sekund.